Ermenek Yöresi’ni Türklerin Nuri Sofi başkanlığında gelerek yurt edinmeleri 1228’dir. Bir Babai dervişi olan boy başkanı Nuri Sofi ( ö.y.1256 ) Hristiyanları bölgeden uzaklaştırarak yöremizin Türkleşmesini sağladı.Nuri Sofi’nin ölümünden sonra yerine oğlu Kerimüddin Karaman geçti ( 1256-1261). Beylik bu tarihte kuruldu.Karaman Bey Türkiye Selçukluların karışıklığından yararlanarak güçlenmeye başladı. Selçuklu Sultanı IV. Kılıç Arslan , Karaman Bey ile çatışmaya girmemeye dikkat etti. Karaman Bey’in elinde bulunan yerleri ona ikta olarak verdi. Karaman Bey’in ölümünden sonra yerine oğlu Şemseddin Mehmet geçti ( 1261-1277 ). Şemsettin Mehmet Bey, Konya merkezde bulunan Selçuklu hükümdarına her yıl ödediği vergiyi kesti. Mehmet Bey Selçuklulara karşı ayaklandı ve 1276 ‘da Anadolu Selçuklu-İlhanlı ordusunu bozguna uğrattı.1277’da Meamlük Sultaın Baybars’ın Kayseri’ye girdiği bir sırada Konya’yı işgal etti. II. Keykavüsün oğlu Siyavuş(Cimri’yi )’u tahta çıkarıp kendisini vezir ilan etti. Yayımladığı bir fermanla Türkçeyi resmi dil kabul ederek Farsça yazışmayı yasakladı. Ferman’ın bugünkü Türkçeye çevrilişi şöyledir:
“ Bugünden sonra hiç kimse, sarayda, divanda, meclislerde, ve seyrandaTürk Dilinden başka dil kullanmaya.”
13 Mayıs 1277’de Mehmet Bey bu sözlere şu sözü de ekler: “ Defterler dahi Türkçe yazıla!.” *
İşte bizim 13 Mayısta Türk Dil Bayramı etkinliklerini kutlamamıza neden olan fermanın tarihi gelişimi böyledir. İl merkezimiz Karaman’ın ferman ve Türk Dil Bayramı ile uzaktan yakından hiçbir ilgisi yoktur.
Karaman Bey’in ve Mehmet Bey’in mezarı ( külliyesi ) Balkusan köyümüzdedir. Beyliğin kuruluş merkezi Ermenek’tir. Fermanın okunduğu yer ise Konya’daki Selçuklu sarayıdır. Karaman’ın yaklaşık 60-70 sene önceki adı Larende’dir. İl merkezimiz Karaman, tarihi bir şahsiyet olan Ermenekli olan Karaman Bey’in adını almıştır. Fermana Karaman merkezin sahip çıktığı kadar, Ermenek ( Sarıveliler-Başyayla)’e komşu Mut, Silifke, Gülnar, Anamur, Bozyazı, Alanya, Gazipaşa da çıkacak ortak tarih birliğine sahiptirler. Hatta daha da ötesi Konya, Aksaray, Niğde, Kırşehir ve Kayseri halkının da bu kültür mirasından Karaman kadar hakkı var. Biraz tarih bilenler bunu bilir. Bu nedenle Karaman Belediye Başkanı’nın bu konuda isteksiz olması Türk Dil Bayramı etkinliklerinin gününde Balkusan’da kutlanmasına sıcak bakmaması ve yörüngesini değiştirme çabaları bu olsa gerek.
Ermenek’te Ulucami, Sipas camisi, Meydan camisi, Akçamescit; Tol Medrese, Görmel ve Bucakkışla köprüleri, Güneyurt’ta Manamas ( Akköprü ), Elmayurdu’nda köy içindeki köprü, Büyükarapınar ve Kirazlıyayla’daki köprüler Karamanoğulları Beyliği’nin bize bırkamış oludkları kültür miraslarıdır. Yalnız bunlar değil İç Anadolu’yu Akdeniz’e bağlayan kervan yolları, kervansaraylar, zaviyeler, hanlar ve hamamlar ve daha niceleri…günümüze kadar gelen zengin tarihi mirasımızdır. Baharda yaylalarımaza çıkan Anamur Yörüklerine ne demeli?
Taşeli Yöresi halkı olarak bu zengin tarihi mirasmıza sahip çıkmak,tarihi kimliğimizi korumak görevimizdir.
Türk Dil Bayramı’nın temel amacı, Türkçenin yabancı dil etkilerinden korumak,gelişimini ve işlerliğini sağlama bilincini yeni kuşaklara aktarmaktır.
Türkeçeyi en iyi kullanan şairlerdir, şairlerimizden Mehmet Çınarlı’yı, Ahmet Tufan Şentürk’ü, Mehmet Zeki Akdağ’ı, Sami Tunca’yı, Mustafa Ertaş’ı, Halit Bardakçı’yı, Adil Ceylan’ı, Fil Ahmet’i, Kel şair lakaplı Hasan Rüştü’yü** ve daha nicelerini kaç tane öğretmenimiz , kaç tane öğrencimiz tanır ve bilir?
Sonuç olarak, Dil Bayramı etkinlikleri Karaman Belediye Başkanlarının kültür ve tarih anlayışlarına bırakılamayacak kadar çok ciddi etkinilklerdir. Yapmamız gereken, İlimz Karaman Valiliği ile işbirliği yapılarak Türk Dil Bayramı amacından saptırılmadan her yıl 13 Mayısı içine alan haftada Taşeli’nde kutlanmalıdır. Daha önce de defalarca yazdım. Bu işin odak noktası Balkusan olsa da ilçelerimizde ve beldelerimizde programlar yaygınlaştırılıp çeşitlendirilerek bir şenlik içinde “Türkçe konuşup, Türkçe yazmak! “ vurgusu ile kutalamak bizim tarihi vaz geçilmez görevimizdir. Selçukname’de İbni Bibi’nin bahsettiği Ermenek Türklerinin*** torunlarına atalarının mirasına sahip çıkmak yakışır.Türk Dil Bayramı etkiniliğne katılan herkese saygı ve sevgiler.
Hasan ŞİMŞEK
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* Şimşek, Hasan, Köyüm Büyükkarapınar, s.324. İst. Keskin Color Matbaası
** Bardakçı, Halit, Tüm Yönleriyle Ermenek-Sarıveliler- Başyayla. 2005, Keskin Color Matbaası
*** Şimşek, Hasan, Ermenek Vakfının Sesi, 31.sayı, Keskin Color Matbaası
Bu haber 2076 defa okunmuştur.
.jpeg)
