| ||||||||||
|
| ||||||||||
EN ÇOK OKUNANLAR |
SAYA OYUN GELENEĞİ
Bu tür gelenekler günümüzde kalmasa da oyun geleneğinin sürdürülmesi geçmiş kültürümüze bir ayna tutar. Bu günlere hangi aşamalardan geldiğimize tercümanlık yapar. Saya oyunundan öncelikle geçmiş yıllara göz attığımızda belirli olayların tarihle adlandırıldığını görürüz. Harman zamanı, harman veresiye,ekinlik göçü, oba göçü, Akpınarpazarı yayla ekini, Ermenek çiftti, darı ekimi, darı kırımı, pekmez kaynatımı….Soğan ekimi soğan sökümü, yük kamyonu, çıbık budama, ağacın tomurcuğu, çiçeği, yaprak dökümü.... Her biri çoğumuzun doğum tarihi, çoklarımızın yakınlarının ölüm tarihi. Saya geleneğimizin temelinde de koç katımı yer almaktadır. Koç katımı bugün bir anlam içermese de Orta Asya’ya dayanan kültürümüzde hayvancılığın tek geçim kaynağı olduğunu görürüz. Kasabamızın da daha düne kadar temel geçim kaynağı oluğunu görürüz. Bir nesil öncesi çobanlık yapmayan tek kişi bulmak mümkün değil. Gelelim Saya Oyunu’na , oyun koç katım tarihinden 100 gün sonrasına dayanır. Ortalama bir koyunun gebelik süresi 145- 150 gündür. Bölgemizde koç katım ayı Ekim 15. Tarihlerde büyüklerimiz eski tarihe göre hesaplama yaptığı için üç- beş gün değişkenlik göstermesi söz konusu olabilir. Koç katım tarihinden 100 gün sayılmasındaki amaç kuzu anne karnında olgunlaşmaya başlamıştır.Doğuma hazır hale gelmesine az kalmıştır. Kutlamaya değer bir olaydır, ayrıca doğacak kuzular için bir nevi önceden duası da sayılır. Kutlamadan elli gün sonra kuzular doğmaya başlar. Yöremizde Mart ayının başı, ortaları doğumlar başlar. Koç katımı gerek geleneğin bozulmaması gerek, coğrafi şartlara uyma zorunluluğu ile her yıl aynı tarihte gerçekleşirdi. Mart’ta doğan kuzu, Nisan’a, çayır çimeni yeme büyüklüğüne erişir. Ocak – Şubat erkendir, Mayıs Haziran geçtir. Oyunun en önemli aksesuarı çan: ( En büyük numaradan en küçük numaraya) Sürüyü temsil eder. Oyuncuların çan sesi ile evleri dolaşması, sürünün gelişini andırır. Gelin- damat; çoğalma aynı zamanda hayvancılıkla geçinen aileyi. Şeytan; kötülük ve kötülük yapanları Ayı; koruyucu güç, güven Heybeciler, Sitil- helkeciler yardımcı unsur, dayanışma. Toplananlardan yağ, önemli yer teşkil eder. Verilen yağ doğacak kuzuların sadakasıdır. Koyunu yağı olmayanların verdiği diğer yiyecekler duasıdır. Paylaşmadır. Destektir, birliktir. Toplanan yağ, pekmez, bulgur, kuru meyve temel geçim kaynaklarını yansıtır. Saya oyununun temelinde üretmek, paylaşmak, kullamak, yardım ve destekleşmek önemli yer teşkil ettmektedir. Bu tür gelenekler günümüzde kalmasa da oyun geleneğinin sürdürülmesi geçmiş kültürümüze bir ayna tutar. Bu günlere hangi aşamalardan geldiğimize tercümanlık yapar. Çekilen saya belgesel filmde kültürümüzü ortaya koymak ve geleceğe miras bırakabileceğimiz bir varlığımız. Kırkkuyu’da güttüğün koyunun Kuzulayacakmış pek yakın Hayrına bolca ver ne verirsen Kuzusun kem göz, nazardan sakın Saya, saya sallı bey. Dört ayağı nallı bey Saya geldi gördün mü? Selam verdi duydun mu? Karabaş tokluyu verdin mi? Dam üstünde bulunduruk. Geze geze yorulduk. Yağ veren ablamın altın başlı oğlu olsun. Keş veren ablamın kel başlı kızı olsun.
Kırklığı aldım elime Kırktım kerpik belini Yaylada aldım dölümü Birin bin olsun koyunun. Saya, saya sallı deve Dört ayağı nallı deve Çal kapıyı gir her eve Bolca topla hediye Guzlukta koyun kuzu meleşir Gelinimiz dama çıkmış ileşir Sayacılar atmış omza heybe Elde sitil kapı kapı dolaşır
Sekili atım kişner Koyunum arpa dişler Sayacılar gelmiş de Çömçe dolu yağ ister
Dokudum kilimi Gözledim yolunu Guzalıyıver de Güldür yüzümü
Pekmezin akıdası Susamın samsırası Koyunu düşük yapanın Şaşar pusulası
Öğseledim yaz bahar Kurt düşmüş meğer Me sesi duydum ahırdan Koyunum kuzlayacakmış meğer İbrahim ŞAHİN Bu haber 1628 defa okunmuştur.
|
SON YORUMLANANLAR
HABER ARA |
||||||||
|
© 1999 - 2023 haber sitemize girilen ve yüklenen yazı, bilgi belge, içerik ve fotoğrafları Kazancı haber her türlü basım yayın kitap broşür vb işlerde kullanabilir sahipleri bu konuda muvakatname vermiş sayılır. ayrıca sitede yayınlanan her türlü veri kazancı haberden izin almadan kullanılamaz. Haber, Köşe Yazıları ve yorumların sorumluluğu sahiplerine ait olup, sitemiz bu konuda herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Altyapı: MyDesign Haber Sistemi |
||||||||||
.jpeg)
