SU

Bitki, hayvan, insan tüm canlıların biyolojik yapılarının büyük bir kısmını oluşuran su, dünyaya gelme, büyüme ve gelişme dönemlerinde tüm canlıları için vazgeçilmez hayati öneme sahip bir yaşam desteği su... Doğada katı, sıvı ve gaz şeklinde bulunan su, farklı farklı kaynaklar ile canlıların yaşamında bulunan, dünyanın ¾ ünü kaplayan besleyen ve temizleyen olmazsa olmaz olan su. Uğruna yüzyıllarca savaş verilmiş, sınırları belirlemiş su, yaşam kaynağı su. Ama bir o kadar da tehlikeli can ve mal alan yıkıcı su.

Geçen hafta meydana gelen yağışlar sonucunda kasabamızda toprak kaymaları sonucu maddi kayıplar oldu. Oncelikle kasabamıza geçmiş olsun, Allah daha büyük afetlerden korusun. Bunun yanında 2 yıl önce bitirmiş ama henüz sulamada kullanılmamış göletin membranı zarar görmüş. Demek oluyor ki kasabamızın topraklarının göl suyuyla buluşması bir başka bahara kaldı. Bu yazsa susuz kaldık. Membranı bir daha tamir edelim. Olmaz!!! Başlı başına yanlış.

2016 yılında kazı çalışması başladığı zaman hepimiz sevindik. DSI kasabamıza hizmet götürüyor, susuz topraklarımız suya kavuşacak dedik sevindik. Tabi devletimiz her türlü jeolojik ve fiziksel fizibilite ve etüt çalışmalarının , statik hesaplarının yapılıp ona göre inşaata başladığını düşündük. Inşaat bitti resimler paylaşıldı, simsiyah membranın üzeri çıplak. Önce şaka olmalı bu dedim kendi kendime. O kadar masrafla ev yapılmış çatısı yapılmamıştı sanki. Sosyal medyada paylaşılan resimlerin altına membranın korumasız olduğunu doğal, çevresel, ve fiziksel etkilerden dolayı zarar görüp su tutmayacağını yazdım. Öyle oldu da ilk yıl tutmadı. 2. yıl sel zarar verdi. Dünyanın hiç bir yerinde yalıtım malzemesi olan membranın üzeri açık bırakılmaz. Kışın soğuğu, yazın sıcağı yer çatlar. Taş düşer ayı çıkar yırtılır. Sel taş toprak ağaç sürükler, dere yatağındaki başlangıç noktasındaki beton yeteri kadar zemine gömülü değilse, membran betona kilitlememişse şu içine girer zarar görür. Membranda iğne deliği kadar delik oluşsa bile ordan gidecek su bütün membranın altına yürür membrandaki yırtığı büyütür zarar verir. Bunları öngörmek için uzman olmaya gerek yok.

Benim nacizane tavsiyem oluşan yıktıkları tamir edip geçici tedbirler yerine, madem bu kadar masraf edilip ciddi birşey yapılmış, sayın belediye başkanımızın DSI den jeoloji mühendisi, inşat mühendisi, harita mühendisinden oluşan bir ekip talep edip ya da belediyenin kendi imkanlarıyla getirilecek bu ekibe gerekli sondaj, ölçüm ve etüdün yaptırılarak son 50 yılın yağışları gözönüne aĺınarak heyelan olabilecek yerlerin tespit edilmesi sağlam olmayan zemin varsa dikey ve yatay kazıklarla güçlendirilmesi. Bir haberde heyelan oluşup gövdenin yapılabileceği haberi okumuştum. Eğer doğruysa bu daha elim bir sonuca gider. Gövde betonunun derinlik yükseklik ve kalınlığının kontrol edilip statik hesaplarının yapılması gerekirse güçlendirilmesi.
Göletin başlangıç noktasında dere yatağına selin ulaşamayacağı derinlikte ters kiriş konularak yalıtım malzemenin betona kilitlenmesi.

Burda en önemli kısım yalıtım malzemesi olarak membran kullanılmış. Membran çok fazla yerde zarar gördüyse, membran yerine betona aderans sağlayan sürme izolasyon uygulanması. Bu madde sıvı olarak betona sürülüp betona yapışarak, beton yüzeyinde katılaşır. Altına su girne sorunu ortadan kalkar. Membrana göre daha iyidir.
Sonraki aşama membran veya sürme yalıtım malzemesinin korunması. Öncelikle üzerine 2 veya 4 cm lik XPS (strafor) konulup, onun üzerine drenaj levhası serip onun üzerine 10-20 cm çesanli beton dökülmesi. Eğimin çok fazla olduğu yerlerde beton dökmek çok zor olursa püskürtme beton da olabilir.

Istenildiği taktirde danışman veya uygulamacı izolasyon firmaları yönlendirebilirim. Bir ustaya şalamayı verip membranı betona yapıştırmaktansa uzman kişiler tarafından tamirat ve güçlendirmekte fayda var. Belki maliyeti yuksek olabilir ama daha önceki hem de ilerde meydana gelebilecek ciddi hasar ve masrafın önüne geçilerek yıllarca kasabamızın kronik sorunu su problemine çare olmuş olur.

Hüseyin AKGÜL
MAYA Holding Altyapı ve Ölçme Şefi
ISTANBUL

Teşekkürler Sayın Akgül, Müteahhitler yanlış yaptı, kasıtlı yaptı sonuç ortada. Bizler doğruyu yapmalıyız. Yanlışa hep bir ağız yanlış deyip sesimizi yükseltmeliyiz. Bizler görmez, bizler susar, bizler '' Bana ne '' derse doğal olarak Müteahhit de '' Bana ne''' der.