| ||||||||||
|
| ||||||||||
EN ÇOK OKUNANLAR |
Saya Oyununu Nasıl Oynanır Kimler Oynar
Saya, Saya Sallı Deve Kazancı Kasabamızda kutlanan ve oynanan eski gelenek, görenek ve kültürümüz olan SAYA Bildiğim kadarıyla yaklaştı. Saya oyunu kışın en soğuk ayı olan zemheri ayının 28'zinde yapılır ve oynanır. Zemheri ayı 40 gündür. Ocak ayı girmeden 9 gün önce giren zemheri ayı ocakla beraber biter buna göre 19 Ocak Perşembe günü zemherinin 28'zi ve 19 ocak Perşembe günü gündüz ve akşam saya oyunu oynanıp kutlama yapılacak. Kasabamızda yapılan ve oynanan bu saya oyununun yapımcıları ve oyuncuları bu oyunu kışın en zor ve sert olduğu bu kış ayında gönüllü olarak gönülden ve yürekten oynamakta ve sayayı kültürünü yaşamaktadır. Yaş sınırı ve katılımcı şartı yoktur. Saya aynı günde ayrı guruplar halinde üç aşamalı olarak katılımcılar tarafından kutlanır ve oynanır. Bu guruplar 3'e ayrılır. 1- On yaşına kadar olan çocukların gündüz yaptıkları saya… 2- On ile on sekiz yaşlarına kadar olan gençlerin gün batımından yaklaşık saat 12 'ye kadar kendi mahalle ve köylerinde yaptıkları ve oynadıkları saya oyunu… 3- Birde büyüklerin Ağabeylerin Amcaların Babaların akşam saat dokuzdan sabahın ilk ışıklarına kadar her mahalle ve köyü gezerek yaptıkları oynadıkları saya oyunu… Çocukların bu oyunu ve sayayı yapması için fazla bir detaya gerek yok ellerine askılı bir çanta, torba veya bir poşet yeterli Ama bununla hediye alamaz ve isteyemezler şu maniyi ezberlemeleri ve her evde söylemeleri gerekir. Saya, Saya Sallı Deve Dört Ayağı Nallı Deve Sayacı Geldi Gördün mü Selam Verdim Aldın mı Hediyemi Hazırladın mı Çocuklar guruplar halinde saya topladıkları için bu maniyi koro halinde söylerler ve duymaya değer. Diğer iki gurup saya oyuncularının ve katılımcılarının işleri o kadar kolay değil bunlar bu oyunu oynamak ve kutlama yapmak için bir hafta önceden hazırlıklara başlarlar onlar için oyunu kurmak, oyuncuyu ve malzemeyi tamamlamak ve temin etmek görev dağılımı yapmak çokta kolay değil. Peki, nedir bu malzemeler 1-Bir gelin kıyafeti ve kıyafeti gönüllü giyecek bir erkek oyuncu. 2- Büyüklü, küçüklü çok sayıda çan ve çanları bağlayacak bir metre boyunda meşe sopası. 3-Gelinin yanında gelini korumak için özel kıyafetli ve tüfekli damat. 4-Gelini oynatmak için davul çalmasını ve türkü söylemesini bilen güzel sesli bir oyuncu. 5-Beyaz elbiseli şeytan görevindeki ekibi koruyucu, kollayıcı kişiler. 6-Erzakçılar dediğimiz heybeciler. Efeler, çanlardan yapılmış ve çanları çalarak geldiklerinin haberini veren ve kapıyı çalan kapıya dayanan ayı rolündeki oyuncular. 7-En güzeli de rahmetli Mehmet Gocanın yapmış olduğu deve maketi oyuna renk katardı. Bir ağaç merdiveni iki kişinin omuzları üzerine alması ile üzerleri Çul. Çuval, heybe ve kilim ile süslendikten sonra bir deve görünümü olan deve maketi sayanın ayrıcalıklı ve beğenilerek izlenen devesi ve olmazsa olmamızıydı. Kasabamızda Bu saya devesini gerçek deveden ayıramayacak kadar güzel yapan ve gezdiren bir kişi vardı gençliğinde yapılan saylarda devesini yapar süsler kendine has özel kıyafetini giyer ve devesini çeker ve oyun başlardı aynı zamanda bayramlarda ve şenliklerde de bu deveyi hazırlar ve gösterisini yapardı.  Bu resim 23 nisan 1968 yılında Ermenek hükümet binası önünde çekilmiş Kazancılı (Mehmet Goca)Mehmet Köksoy'un deve oyunu gösteri resmidir. Bu deveyi yapan ve saya oyununa renk katan saygı değer büyüğümüz, Amcamız Mehmet Goca ne yazık ki 92 yaşında 30.12.2010 da aramızdan ayrıldı.Mehmet amcaya Allah'tan rahmet dilerim mekanı cennet olsun. Ben bu devenin yapılışını bildiğim kadarıyla kısa bir bilgi olarak anlatayım. Bir deve uzunluğunda bir ağaç merdiven üzerine aslına benzer bir şekilde ayakları olmayan bir devenin gövdesi aslına uygun bir şekilde maketi önceden yapılır ve hazır halde oyun gününe kadar bekletilir. Bu cansız deve gövdesini iki kişi omzuna alır ve canlı hale getirilir hazırlanan kilimler, çullarla, çuvallar ve heybeyle süslemesi ve eksikleri tamamlanır çektin mi ipinden gelir peşinden çök dersin çöker kalk dersin kalkar ve oyuna sayaya ayrı bir renk katar deve rolünü üstlenen kişilerin işi daha da zor olanıdır çünkü karanlıkta bir deve gövdesini taşımaktadırlar ama değer. Tüm hazırlıklar yapılıp herkese görev dağılımı yapıldıktan sonra başlayan saya eğlencesi kimseyi üzmeden kimseyi kırmadan insanları eğlendirmek ve bu eğlencenin bedeli olarak da her ev sahibinden bahşiş istenmektedir. Geldikleri evin kapısını ayı denilen veya öyle görevlendirilen çanlarla donatılmış olan ayı rolündeki kişi gürültülü bir sesle kapıyı çalar kapı açılır açılmaz tam kapının eşiğine yatar ve kalkmaz şeytanlar ve efeler ayının kaldırılması için bağırırlar bu bahşiş isteme şeklidir. Ev sahibi de hele gelini bir oynatın göreyim ayınızı o zaman kaldırırım der gelin oynatılır ama ev sahibi beğenmedim derse tekrar oynatılır memnun olunca da bahşiş verilir. Ama bu seferde ayı yattığı yeden bahşişin az veya yeterli olmadığını fark ederse yattığı yerden kalmaz buda gelini iki sefer oynattığından dolayı bahşişin yeterli değil az der yerinden kalkmaz bahşiş takviye yapılır ve ayı kalkar ve başka bir eve yol alırlar. Bu ekipten gelini kaçırmak ve teşebbüste bulunmak oyuna bir renk katmaktır. Gelini kaçırtmamak veya eşyasını bile olsun çaldırtmamak da yine şeytanların ve efelerin işidir onun için özellikle şeytanlar sokaklarda, damlarda evin önlerinde merdivenlerde korkunç sesler çıkartarak hem görevlerini yapıp hem korku salıp hem renk katarlar. Bu yapılan oyun sonunda oyunculara toplanan bahşişlerin aslında maddi bir değeri ve katkısı yoktur manevi değeri çoktur bu bahşişlerde aldıkları pekmezi bir gün bir evde toplanıp pekmez helvası yaptırıp oyuna katılmayanlarında davet edildiği ve geldiği bir ortamda yenir ve o gece yaşanan olaylar anlatılır anılar, dostluklar, arkadaşlıklar paylaşılır ve yaşanır bu oyunların, emeklerin amacıda budur. Atalarının bıraktığı değere, kültüre, örf ve adetlere sahip çıkmaktır. Ne yazık ki geldiğimiz noktada biz bunları yapamadık zaman ayıramadık bunları günümüze taşıyıp yaşatamadık. Atalarımızın bıraktıkları bizim kaybettiklerimiz oldu. Ben bu yıl kutlanacak olan sayamızın eskiler kadar olmasa da kutlanabildiği kadar kutlanmasını ümit eder kutlayan ve oynayan oyunculara kolay gelsin derken hayırlı sayalar hayırlı kutlamalar saya toplayan ve oynayana da saya için bahşiş verene de Allah bin bereket versin tüm Kazancı halkına hayırlı ve bereketli bir saya diliyorum. İbrahim Demirtaş 18.01.2012 / Mersin KAZANCI'DA SAYA YAPMAK Çan takıp ayı olmak Efeyi, şeytanı oynamak Geceye renk katmaktır Kazancıda saya yapmak Gelin olup nazlanmak Damat olup gelini korumak Örfüne âdetine sahip çıkmaktır Kazancıda saya yapmak Davul çalmak türkü söylemek Halkı eğlendirip bahşiş istemek Allah razı olsu bereket versin demektir Kazancıda saya yapmak Gece karanlığında zemheri ayazında Elinde helke omuzda heybe taşımak Helkeye pekmez heybeye mısır, istemektir Kazancıda saya yapmak Köy, köy gezip her eve uğramak Bahşişleri kardeşçe bölüşmek Pekmezi helva yapıp beraber yemektir Kazancıda saya yapmak Çuldan,,kilimden,heybeden Ağaç merdivenden, seleden Ayaksız Deve maketi yapıp Deveye ayak olup can vermektir Kazancıda saya yapmak Saya, saya sallı deve Dört ayağı nallı deve Saya geldi gördün mü? Selam verdim aldın mı? Hediyemi hazırladın mı demektir Kazancıda saya yapmak Şiir-İbrahim Demirtaş Bu haber 2423 defa okunmuştur.
|
SON YORUMLANANLAR
HABER ARA |
||||||||
|
© 1999 - 2023 haber sitemize girilen ve yüklenen yazı, bilgi belge, içerik ve fotoğrafları Kazancı haber her türlü basım yayın kitap broşür vb işlerde kullanabilir sahipleri bu konuda muvakatname vermiş sayılır. ayrıca sitede yayınlanan her türlü veri kazancı haberden izin almadan kullanılamaz. Haber, Köşe Yazıları ve yorumların sorumluluğu sahiplerine ait olup, sitemiz bu konuda herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Altyapı: MyDesign Haber Sistemi |
||||||||||
.jpeg)
